ÇEYİZ PARASINI KİMLER ALABİLİR ?
İş kazası, meslek hastalığı veya normal ölüm nedeniyle vefat eden sigortalılardan hak sahibi olarak gelir veya aylık alan kız çocuklarının evlenmeleri nedeniyle bu gelir ve aylıkları kesilmektedir. Ancak bu kişilere bir daha aylık alamayacakları ve evlenmelerine de katkı olmak amacıyla çeyiz parası (evlenme ödeneği) verilmektedir.
Söz konusu çeyiz parasını alabilmek için evlenen kız çocuğunun talebinin olması gerekmektedir. Talepte bulunulması halinde kesilen gelir veya aylıklarının karşılığında, toplamda almakta oldukları gelir veya aylıklarının iki yıllık (24 aylık) tutarı bir defaya mahsus olmak üzere peşin olarak ödenmektedir.
Örnek olarak, hak sahibi olarak babasından 300 TL aylık alan bir kişinin evlenmesi nedeniyle bu aylığı kesilmekte ancak SGK’ya evlilik ödeneği almak için başvurması halinde bir defaya mahsus 24 aylık tutar olan 7.200 TL kişiye evlilik ödeneği olarak verilmektedir.
Bu ödenek kız çocuklarına bir kez verildiğinden, çeşitli nedenlerle dul kalan ve yeniden ölüm aylığı bağlanması sonucunda tekrar evlenme durumunda başkaca evlilik ödeneği ödenmemektedir.
2 yıllık ödeme süresi dolmadan tekrar aylık bağlanmamaktadır.
Kız çocuklarına verilen iki yıllık ödeme sonrasında, söz konusu iki yıllık süre bitmeden çeşitli nedenlerle dul kalan ve tekrardan gelir veya aylık almak için başvuran kişilere, iki yıllık süre bitmeden gelir veya aylık bağlanmamaktadır.
Bağ-Kur sigortalıların hak sahipleri evlenme ödeneği alabilirler mi?
Sosyal güvenlik reformu yapılana kadar evlenme ödeneği ile ilgili eşitlik ilkesine aykırı bir uygulama söz konusu idi. Yani, reforma kadar evlenen Bağ-Kur sigortalılarının kız çocuklarına evlenme ödeneği ödenememekteydi. Reformla birlikte artık Bağ-Kur sigortalılarının hak sahibi kız çocukları da evlenme ödeneği alabilmektedirler.
Evlenme ödeneği almak için evlilik tarihinden itibaren beş yıllık bir zamanaşımı süresi vardır. Beş yıl içinde müracaat eden kız çocukları da ödeneklerini alabilmektedirler.
Aman Dikkat!!!
Birde bu anlatılanlardan sonra “yok, bu kadar da olmaz” diyeceğiniz bir hususu da hatırlatmakta yarar var.
Kız çocuklarının ölüm aylığı alabilmesi için anlaşmalı boşanmalarla ilgili haberleri okuyorsunuzdur. Yani, evli çiftler anlaşmalı bir şekilde boşanıyor, boşanma sonucunda da kız çocuklarına vefat eden anne veya babasından aylık bağlanıyor; fakat bu çiftler fiilen birlikte yaşıyorlar. Bu tür durumdaki kişilere yönelik SGKtarafından geniş çaplı incelemeler yürütülmekte ve binlerce kişinin bu şekilde boşandıkları tespit edilmektedir.
Hal böyle iken eşinden anlaşmalı boşanarak uzun süre ölüm aylığı alan kişiler, bir de yine aynı eşle tekrar nikah kıyarak evlenme ödeneği almaktadırlar. Devleti bu şekilde dolandıran kişiler Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından tespit edilmekte, aldıkları haksız kazançlar yasal faizi ile tahsil edilmekte ve haklarında suç duyurusunda bulunulmaktadır.
Kimlerin, ne şekilde yalan yanlış bilgilerle vatandaşları bu yollara sevk ettikleri gerçekten merak edilecek bir husustur. Yasalarla gerçekten hak sahibi ve muhtaç durumda olanlara yönelik yapılan ödemeleri, hakları olmadan alma yoluna, bilerek veya bilmeyerek kesinlikle teşebbüs etmemek gerektiğini önemle hatırlatmak gerekir.