Hangi Bağ-Kur Sigortalısı Çalıştırdıklarından Daha Düşük Gelir Beyan Edemez ?

0.01.2014  

1 Ekim 2008'den itibaren Bağ-Kur (4/b) sigortalıları için basamaklar kalktı ve beyana esas prim ödeme zorunluluğu geldi. Bu durum aynı zamanda 4/a ve 4/b sigortalıları ile ve Ekim 2008'den sonra ilk defa 4/c sigortası olan sigortalılarının prime esas kazanç ve aylık bağlama sistemlerinin de birleştirildiği tarih oluyordu.

Bu yeni durum 4/b sigortalılarının alışık olmadığı bir sisteen geçiş demekti ve çok da bilinmeyen bu alanda enformasyon eksikliğini daha da artırdı.

Öyle ya eskiden 12.basamağa kadar her yıl bir basamak yükselinir, 12 nci basamaktan sonra eğer istenirse iki yılda bir yükselinirdi. Bugüne göre daha statik ve alışılmış bir yapıydı. 5510 sayılı Kanunla beyan edilen matrahtan prim kesilecekti. Tıpkı SSK sigortalıları gibi bu beyanın aylık tabanı asgari ücret, tavanı ise asgari ücretin 6,5 katıydı. Sigortalılar bu iki rakam içinde diledikleri miktardan prim ödeyebilecekti. İşte kafa karıştıran konulardan biri de bu beyanın neye göre yapılacağıydı.

İşyerinin gelir durumundan bağımsız olan bu beyan yapılmadığı takdirde en düşük matrahtan işlem yapılıyordu.

Kısıtlayıcı tek nokta 5510 sayılı yasanın 80. Maddesinde 4/b sigortalısının aynı zamanda işveren olması halinde aylık prime esas kazancının çalıştırdığı sigortalılar için bildirilen prime esas kazançtan düşük olamayacağı belirtilmiş olmasıydı.

Bu durumda tüm Bağ-Kur sigortalıları çalıştırdıkları 4/a (SSK) sigortalıları var ise bunlardan sigorta primine esas kazancı en yüksek olanından daha az kazanç beyan edilemeyeceği anlamını çıkaranlar oldu.

Aslında 5510 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren sigortalılar ve müşaavirler arasında bu tereddüt hep yaşanmıştı. Ne var ki konuya ilişkin Tebliğ bu durumdaki uygulanaın ne olması gerektiğini net bir biçimde ortaya koydu.

SGK'nın yayımladığı İşveren Uygulama Tebliği'ne göre “5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişi, aynı zamanda işveren ise, beyan edeceği aylık kazancı, çalıştırdığı sigortalıların prime esas günlük kazancının en yükseğinin otuz katından az olamaz. Aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalılardan günlük kazancı en yüksek olan sigortalının otuz günlük prime esas kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine çıkartılarak aradaki prim farkı, Kanunun 89 uncu madde hükümlerine göre gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir. Ancak tüzel kişiliği haiz kuruluşların ortakları hakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz.” deniliyor.

Yani tek kişinin sahip olduğu işyerlerinin işverenleri 4/b sigortalısı olarak çalıştırdığı 4/a sigortalılarının en yüksek prime esas kazançlısından daha düşük kazanç beyan etmemesi gerekiyor. Şayet 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı şirket ortağı ise o takdirde o şirkette çalışan en yüksek prime esas kazançlı 4/a sigortalısından daha düşük kazanç beyan etmeme şartına tabi bulunmuyor.

Şevket TEZEL / alitezel.com